W ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków realizowana jest kompleksowa konserwacja oraz montaż witraży w kościele parafialnym pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Dygowie. Parafia podpisała umowę na wykonanie prac konserwatorsko-restauratorskich obejmujących 12 okien stalowych wraz ze szkleniem witrażowym, nadając zabytkowej świątyni nowe światło i charakter.
Za realizację zadania odpowiada Marek Wituszyński z Pracowni Witrażownictwa w Łubiance, który podkreśla, że prace prowadzone w Dygowie to nie tylko montaż witraży, ale kompleksowa renowacja całych okien.
– To w zasadzie pełny remont – wyjaśnia Wituszyński. – Usuwamy stare oszklenie oraz zużyte elementy konstrukcyjne. Zachowujemy jedynie fragmenty stalowych sztab, które przechodzą przez laskowania. Wszystko jest czyszczone, szlifowane i malowane specjalistycznymi preparatami. Następnie montujemy nową, stalową konstrukcję z bezpiecznymi szybami od zewnątrz. To szkło klejone, z folią w środku – jeśli pęknie, pozostaje na miejscu, nie stwarza zagrożenia dla nikogo.
Od wewnątrz montowane są kwatery witrażowe, przymocowane do aluminiowych kątowników i dociśnięte czarnymi, matowymi elementami wykończeniowymi. Kompozycja utrzymana jest w lekkiej, geometrycznej formie, z romboidalnym szkleniem, ozdobnym paskiem i jasną, słomkową bordiurą. Projekt nawiązuje do tradycji prostszego, jaśniejszego szklenia w nawach głównych, tak by do wnętrza wpadało jak najwięcej światła.
Wszystkie witraże wykonano tradycyjną metodą rzemieślniczą:
– Używamy klasycznych szprosów ołowianych, lutowanych cyną i uszczelnianych kitem z pokostu i kredy. Nie stosujemy taśm miedzianych – chodzi nam o trwałość i wierność historycznej technice. Dodatkowo, od wewnątrz montujemy specjalne wiatrownice, które zabezpieczają kwatery przed odkształceniami i osiadaniem – to drobiazgi, które po latach robią dużą różnicę.
Projekt poprzedziło opracowanie szczegółowego programu prac konserwatorskich i rekonstrukcyjnych, zatwierdzonego przez właściwe organy. W grudniu 2024 roku przygotowano próbny fragment okna, który został zaakceptowany przez Komisję Konserwatorską. Na tej podstawie rozpoczęto realizację pozostałych okien – prace montażowe trwały przez kolejne miesiące.
– To zwieńczenie wielu miesięcy pracy – dodaje Marek Wituszyński. – Witraże powstawały od stycznia, a finalny montaż planujemy zakończyć tuż przed Bożym Ciałem.